ประโยชน์และผลกระทบต่อการพัฒนาการท่องเที่ยวต่อชุมชนท้องถิ่น: กรณีศึกษา ดอยแม่สลอง อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประโยชน์และผลกระทบที่คนในชุมชนที่ได้รับจากการพัฒนาการท่องเที่ยว ดำเนินการวิจัยโดยการใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บข้อมูลจากคนในชุมชนดอยแม่สลอง อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย ที่ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการท่องเที่ยว และคนในชุมชนที่มิได้ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการท่องเที่ยว ผู้ให้ข้อมูลประกอบไปด้วยผู้ที่ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการท่องเที่ยวจำนวน 17 คน และผู้ที่มิได้ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการท่องเที่ยวจำนวน 16 คน ใช้วิธีการคัดเลือกโดยการคัดเลือกตามสะดวกร่วมกับวิธีการคัดเลือกแบบก้อนหิมะ และใช้วิธีการเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้าง การสัมภาษณ์กลุ่ม และการสังเกตแบบผู้วิจัยมีส่วนร่วม ใช้วิธีการวิเคราะห์ข้อมูลแบบแก่นสาระ ผลการวิจัยพบว่าผู้ให้ข้อมูลทั้งสองกลุ่มได้รับประโยชน์และผลกระทบจากการพัฒนาการท่องเที่ยว ดังนี้ผู้ที่ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการท่องเที่ยวได้รับประโยชน์ในแง่เศรษฐกิจ คือ ได้รับรายได้เพิ่มขึ้นมีวิถีชีวิตการเป็นอยู่ที่ดีขึ้นและทำให้คนในชุมชนมีความสามัคคีร่วมใจกัน ส่วนผู้ที่ไม่ได้ประกอบธุรกิจทางด้านการท่องเที่ยว ได้รับประโยชน์ในด้านการมีโอกาสสร้างสัมพันธ์ที่ดีกับนักท่องเที่ยว หน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้รับภาษีจากการท่องเที่ยว ด้านผลกระทบ พบว่า ผู้ให้ข้อมูลทั้งสองกลุ่มเห็นว่าการพัฒนาการท่องเที่ยวทำให้เกิดจำนวนขยะในพื้นที่ที่เพิ่มขึ้น ทำให้การจราจรในพื้นที่ไม่สะดวกในบางช่วงเวลาและในส่วนของผลกระทบของผู้ที่ไม่ได้ประกอบอาชีพเกี่ยวกับการท่องเที่ยว พบว่า ทำให้เกิดภาระหน้าที่มากขึ้นสำหรับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ความเป็นธรรมชาติในพื้นที่ลดลง และความมีน้ำใจของคนในชุมชนลดลง