ประสิทธิผลของโปรแกรมการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนบนต่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายของผู้ป่วยที่มารับบริการที่แผนกแพทย์แผนไทย ศูนย์การแพทย์และฟื้นฟูบึงยี่โถ จังหวัดปทุมธานี

Abstract

การศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนบนต่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายของผู้ป่วยที่มารับบริการที่แผนกแพทย์แผนไทยแห่งหนึ่งครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-Experimental Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลก่อนและหลังการรักษาอาการกล้ามเนื้อปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนบนตามโปรแกรมการรักษา โดยได้ศึกษาในกลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 30 คน ซึ่งได้จากการคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างอย่างเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์คัดเข้า ในโปรแกรมการรักษาประกอบด้วยการรักษาด้วยการนวดประคบสมุนไพรร่วมกับการบริหารร่างกายยืดเหยียดกล้ามเนื้อหลังส่วนบนด้วยท่ามณีเวชท่าไหว้สวัสดี เป็นระยะเวลา 4 สัปดาห์ การบันทึกข้อมูลการรักษา ได้แก่ องศาการเคลื่อนไหวของคอ (Cervical Range of Motion) และระดับกั้นความรู้สึกเจ็บปวดจากแรงกด (Pressure Pain Threshold/PPT) ก่อนและหลังการรักษาเมื่อแรกรับเข้าโครงการวิจัย (สัปดาห์ที่ 1) และวัดซ้ำในสัปดาห์ที่ 4 หลังการรักษาตามโปรแกรมการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนบน ผลการศึกษาพบว่า ทั้งองศาการเคลื่อนไหวของคอ ได้แก่ Flexion, Extension, Left lateral blending, Right lateral blending, Left rotation และ Right rotation และระดับกั้นความรู้สึกเจ็บปวดจากแรงกด ได้แก่ Left Levator Scapulae, Right Levator Scapulae, Left Upper Trapezius และ Right Upper Trapezius หลังการรักษาในสัปดาห์ที่ 4 มีความแตกต่างจากก่อนการรักษาในสัปดาห์ที่ 1 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 จึงสรุปได้ว่า โปรแกรมการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนบนต่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางกายของผู้ป่วยทั้งองศาการเคลื่อนไหวของคอและระดับกั้นความรู้สึกเจ็บปวดจากแรงกดได้ ทั้งนี้อาจเพิ่มท่ามณีเวชท่าอื่นที่ส่งเสริมต่อการยืดเหยียดกล้ามเนื้อบริเวณบ่า คอ และสะบักในโปรแกรมการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนบนเพื่อให้ผลของโปรแกรมการรักษามีประสิทธิภาพต่อการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนบนมากยิ่งขึ้น และศึกษาเชิงคลินิกในการเปรียบเทียบประสิทธิผลการรักษาในกลุ่มตัวอย่างทั้ง 2 กลุ่ม เพื่อเป็นการยืนยันผลของการใช้โปรแกรมการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนบนต่อไป