การแสดงออกของยีน MRR1 ที่เกี่ยวข้องกับการดื้อยาฟลูโคนาโซล ของเชื้อ Candida parapsilosis

Abstract

Candida parapsilosis เป็นเชื้อยีสต์ที่จัดเป็นจุลชีพประจำถิ่นของมนุษย์ แต่สามารถก่อให้เกิดการติดเชื้อได้ในบุคคลที่มีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ โดยยาที่ใช้ในการรักษาโรคติดเชื้อนี้ในปัจจุบัน คือ ยาฟลูโคนาโซล เนื่องจากมีความเป็นพิษที่ต่ำ อย่างไรก็ตามในปัจจุบันอุบัติการณ์การดื้อยาฟลูโคนาโซลในเชื้อ C. parapsilosis เริ่มพบได้มากขึ้น งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการแสดงออกของยีน MRR1 ซึ่งเป็น transcription factor gene ทำหน้าที่ควบคุม efflux pump ในกระบวนการขับยาออกจากเซลล์ ผ่าน Major facilitator superfamily (MFS) ซึ่งเป็นกลไกสำคัญในการดื้อยาฟลูโคนาโซล ด้วยวิธี RT-qPCR ผลการศึกษาการแสดงออกของยีน MRR1 ของเชื้อ C. parapsilosis  ที่แยกได้จากผู้ป่วยและจากสิ่งแวดล้อมทั้งหมด 15 ไอโซเลท ที่มีระดับการดื้อยาฟลูโคนาโซลต่าง ๆ คือ กลุ่มเชื้อไวต่อยา (susceptible, n=2) กลุ่ม susceptible-dose-dependent (SDD, n=9) และกลุ่มดื้อยา (resistant, n=4)   พบว่าไอโซเลททั้งหมดที่ทำการศึกษามีการแสดงออกในระดับต่ำ คือ ไม่พบการแสดงออกมากเกินไปของยีน MRR1 เมื่อเทียบกับสายพันธุ์ C. parapsilosis ATCC 22019 ซึ่งไวต่อยาฟลูโคนาโซล เมื่อจัดกลุ่มย่อยเปรียบเทียบกลุ่มตัวอย่างทางคลินิคกับกลุ่มตัวอย่างทางสิ่งแวดล้อม พบว่ากลุ่มตัวอย่างทางคลินิคมีการแสดงออกของยีน MRR1 มากกว่ากลุ่มตัวอย่างทางสิ่งแวดล้อมเฉลี่ย 10 เท่า ในกลุ่มที่ไวต่อยา (susceptible) และ 16 เท่า ในกลุ่ม susceptible-dose-dependent อย่างไรก็ตามการศึกษาการแสดงออกของยีน MRR1 เพียงอย่างเดียวยังไม่สามารถสรุปการดื้อยาฟลูโคนาโซลของเชื้อ C. parapsilosis ได้ ทั้งนี้แสดงให้เห็นว่ายังมีกลไกอื่น ๆ ที่อาจควบคุมการดื้อยาฟลูโคนาโซลในเชื้อ C. parapsilosis