ภาวะผู้นำในพระสุตตันตปิฎก : ศึกษาเฉพาะกรณีวิธีแก้ปัญหาของพระพุทธเจ้า

Abstract

งานวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิธีแก้ปัญหาจากการใช้ภาวะผู้นำของพระพุทธเจ้า ข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาค้นคว้ามาจากพระไตรปิฎกเป็นเอกสารหลัก และเอกสารอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ผลการวิจัยพบว่า ภาวะผู้นำ คือผู้มีความรู้ความสามารถในการตัดสินใจในการนำพาตนเองและคณะให้ดำเนินไปได้ในสถานการณ์หนึ่งๆ ภาวะผู้นำนั้นยังขึ้นอยู่กับบุคลิกภาพเป็นตัวส่งเสริม ในพระพุทธศาสนาแสดงหลักธรรมไว้สำหรับผู้นำ คือ หลักพรหมวิหาร 4 อิทธิบาท 4 สังคหวัตถุ 4 ฆราวาสธรรม 4 ทศพิธราชธรรม 10 และจักรวรรดิวัตร 12 รวมลักษณะของหลักธรรมทั้งหมดแล้วจะต้องเกื้อหนุนให้นักปกครองประสบความสำเร็จในการปกครองทั้งสิ้น พุทธวิธีในการแก้ปัญหาของพระพุทธองค์โดยหลักการแล้วมี 2 ลักษณะ คือการแก้ปัญหาที่เหตุปัจจัยและแก้ปัญหาที่ตัวบุคคล การแก้ปัญหาที่ตัวบุคคล พระพุทธองค์ทรงได้บัญญัติศีลและวินัย ซึ่งเป็นระบบควบคุมความประพฤติของคฤหัสถ์และบรรพชิต  ส่วนการแก้ปัญหาที่ยั่งยืนนั้นพระพุทธเจ้าให้แก้ที่ภายใน คือ แก้ที่จิตใจโดยการฝึกฝนตามกระบวนการฝึกสมาธิและเจริญปัญญา