การศึกษาเปรียบเทียบหนุมานในรามายณะของวาลมีกิและบทละครรามเกียรติ์พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

Abstract

หนุมานในรามายณะเป็นบุตรของพระมารุตกับนางอัญชนา  เป็นวานรโดยกำเนิดเนื่องด้วยมารดาเป็นธิดาของพญาวานร  หนุมานมีกำลังมหาศาลและไม่มีใครฆ่าให้ตายได้เนื่องจากได้รับพรจากพระพรหม  เมื่อถวายตัวเป็นทหารรับใช้พระราม  ได้ปฏิบัติหน้าที่ของตนอย่างเคร่งครัด  มีความรับผิดชอบ  มีความฉลาด  รอบคอบ  มีศีลธรรม  และประพฤติพรหมจรรย์   ส่วนหนุมานในรามเกียรติ์เป็นบุตรของพระพายกับนางสวาหะ  เป็นวานรเนื่องด้วยนางสวาหะถูกสาปให้มีบุตรเป็นวานร  ได้รับพรจากพระอิศวรให้มีกำลังมหาศาล  และเมื่อถูกฆ่าตายเพียงลมพัดมาต้องกายก็จะฟื้นคืนมา  หนุมานได้ถวายตัวเป็นทหารรับใช้พระรามเช่นเดียวกับเรื่องรามายณะ  แต่ในรามเกียรติ์นั้นตัวละครหนุมานมีความแตกต่างจากรามายณะ  ได้แก่  มีสี่หน้า  แปดมือ  มีกุณฑล  ขนเพชร  เขี้ยวแก้ว  หาวเป็นดาวเป็นเดือน  มีเมียหลายคน นอกจากนี้หนุมานยังมีบทบาทเป็นบิดาและเป็นกษัตริย์อีกด้วย

          ด้านกลวิธีการสร้างและนำเสนอตัวละคร  หนุมานในรามายณะถูกประพันธ์ให้เป็นสมมุติเทพ  กล่าวคือ  มีความนิ่ง  สงบ  ประพฤติพรหมจรรย์  ไม่ข้องเกี่ยวกับสตรี  อีกทั้งยังถูกผู้อื่นบูชา  ในขณะที่หนุมานในรามเกียรติ์ถูกสร้างให้มีลักษณะที่สมจริงตามธรรมชาติของความเป็นมนุษย์  กล่าวคือ  มีการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ทั้งโกรธ  กลัว  วิตกกังวล  และเจ้าชู้  แสดงให้เห็นว่าหนุมานในรามเกียรติ์ถูกสร้างให้ใกล้เคียงกับมนุษย์มากกว่ารามายณะเพื่อให้ผู้อ่านเข้าถึงบทประพันธ์ได้ง่ายและอ่านเข้าใจมากขึ้น

ด้านรสวรรณคดีที่ปรากฏเฉพาะตอนของหนุมาน  เนื่องจากเนื้อเรื่องเป็นการทำสงครามระหว่างมนุษย์  วานร  และยักษ์  ดังนั้นรสวรรณคดีทั้งในรามายณะและรามเกียรติ์ปรากฏรสวรรณคดีที่ใกล้เคียงกัน  คือ วีรรส (ความกล้าหาญ)  และรสวรรณคดีที่ไม่ปรากฏในรามายณะตอนของหนุมาน  คือ  ศฤงคารรส (ความรัก) เนื่องด้วยหนุมานประพฤติพรหมจรรย์  แต่ในรามเกียรติ์กลับปรากฏ  ศฤงคารรส (ความรัก)  เป็นลำดับที่สองถัดจาก  วีรรส (ความกล้าหาญ)