ประสิทธิภาพการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียของสารสกัดข้าวหมากจากข้าวเหนียวกล้อง และข้าวเหนียวกล้องงอก

Abstract

การศึกษาประสิทธิภาพการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียของสารสกัดข้าวหมากจากข้าวเหนียวกล้องและ
ข้าวเหนียวกล้องงอก ในส่วนของการสกัดสาร โดยใช้นํ้าข้าวหมาก และเนื้อข้าวหมาก พบว่าชุดการทดลองของข้าวเหนียวกล้อง ในส่วนของนํ้าข้าวหมากในอัตราส่วนของพันธุ์ข้าวมูเซอ (0:1) ให้ผลผลิตสูงสุด เท่ากับ ร้อยละ 50 ในส่วนของเนื้อข้าวหมาก พันธุ์ข้าว กข.6 : มูเซอ (1:3) ให้ผลผลิตสูงสุด เท่ากับร้อยละ 19 และในทำนองเดียวกันชุดการทดลองของข้าวเหนียวกล้องงอก ในส่วนของน้ำข้าวหมาก พันธุ์ข้าวมูเซอ (0:1)nให้ผลผลิตสูงสุด เท่ากับ ร้อยละ 43.5 และพันธุ์ข้าว กข.6 : มูเซอ (1:3) ให้ผลผลิตของเนื้อข้าวหมากสูงสุด
เท่ากับร้อยละ 18.7 ในผลการยับยั้งการเจริญของเชื้อแบคทีเรีย 5 ชนิด ได้แก่ Salmonella sp., Vibrio cholerae, Listeria ivanovii, Enterrobacter aerogines และ Escherichia coli ของสารสกัดจากนํ้าข้าวหมาก เนื้อข้าวหมาก และนํ้าสดจากข้าวหมากข้าวกล้อง และข้าวกล้องงอก ด้วยวิธี agar well diffusion พบว่าสารสกัดจากนํ้าข้าวหมากข้าวกล้อง สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อ Vibrio cholerae, Listeria ivanovii, Enterrobacter aerogines และ Escherichia coli ได้ดีที่สุด ในสูตรข้าวหมากมูเซอ 25%, มูเซอ 25%, สันกำแพง 100% และมูเซอ 75% โดยมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ยของวงใส เท่ากับ 0.85, 0.85, 0.93 และ 0.97 มิลลิเมตร ตามลำดับ ส่วนผลของสารสกัดจากนํ้าข้าวหมากข้าวกล้องงอก คือ สูตรข้าวหมากมูเซอ 50%, สันกำแพง 100%,
สันกำแพง 100%, มูเซอ 75% โดยมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ยของวงใส เท่ากับ 11.85, 18.00, 12.25 และ 12.83 มิลลิเมตร ตามลำดับ ส่วนสารสกัดจากเนื้อข้าวหมากข้าวกล้อง สามารถยับยั้งการเจริญเชื้อ Vibrio cholerae, Listeria ivanovii, Enterrobacter aerogines และ Escherichia coli ได้ดีที่สุดคือ สูตรข้าวหมาก
สันกำแพง 75%, สันกำแพง 75%, สันกำแพง 75% และสันกำแพง 75% โดยมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ยของวงใส เท่ากับ 0.98, 0.90, 0.90 และ 0.90 มิลลิเมตร ตามลำดับ ส่วนสารสกัดจากเนื้อข้าวหมากข้าวกล้องงอก สามารถยับยั้งการเจริญเชื้อ Vibrio cholerae, Listeria ivanovii, Enterrobacter aerogines และ Escherichia coli ได้ดีที่สุดคือ สูตรข้าวหมากสันกำแพง 75%, สันกำแพง 100%, สันกำแพง 100%, สันกำแพง 75%
โดยมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ยของวงใส เท่ากับ 10.17, 11.33, 11.00 และ 12.17 มิลลิเมตร และมูเซอ 25% สามารถยับยั้งเชื้อ Salmonella sp เท่ากับ 12.0 มิลลิเมตร และ สารสกัดจากนํ้าสดข้าวหมากข้าวกล้อง ยับยั้งการเจริญเชื้อ Vibrio cholerae, Listeria ivanovii, Enterrobacter aerogines และ Escherichia coli ได้ดีที่สุดคือ สูตรข้าวหมากสันกำแพง 75%, สันกำแพง 75%, สันกำแพง 75% และสันกำแพง 75% โดยมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ยของวงใส เท่ากับ 0.80, 0.80, 12.2 และ 1.22 มิลลิเมตร ตามลำดับ

ผลการศึกษาความเข้มข้นตํ่าสุดที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อทดสอบหาค่า ( MIC) และค่าความเข้มข้นตํ่าสุดที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ (MBC) สารสกัดจากเนื้อข้าวหมาก นํ้าข้าวหมากจากข้าวกล้องและ ข้าวกล้องงอก พบว่าผลการทดสอบกับเชื้อ Salmonella sp. สารสกัดจากเนื้อข้าวกล้อง คือข้าวหมากสูตรมูเซอ 25% มีค่า MIC และค่า MBC เท่ากับ 500 mg/ml ส่วนเชื้อ Vibrio cholera สารสกัดจากนํ้าข้าวหมาก และเนื้อข้าวหมากจากข้าวกล้อง คือข้าวหมากสูตรสันกำแพง 75% มีค่า MIC และค่า MBC เท่ากับ 125 mg/ml ส่วนเชื้อ Listeria ivanovii สารสกัดจากนํ้าข้าวหมากและเนื้อข้าวหมากจากข้าวกล้อง คือ ข้าวหมากสูตรมูเซอ 50% และ กข.6 100% มีค่า MIC และค่า MBC เท่ากับ 125 และ 500 mg/ml ส่วน เชื้อ Enterrobacter aerogines สารสกัดจากนํ้าข้าวหมาก และเนื้อข้าวหมากจากข้าวกล้อง คือข้าวหมากสูตร กข.6 100% และสันกำแพง 100% มีค่า MIC และค่า MBC เท่ากับ 125 และ125 mg/ml และเชื้อ Escherichia coli สารสกัดจากนํ้าข้าวหมากและเนื้อข้าวหมากจากข้าวกล้อง คือข้าวหมากสูตรมูเซอ 75% และสันกำแพง 75% มีค่า MIC และค่า MBC เท่ากับ 125 และ 500 mg/ml