การพยากรณ์ยอดขายวัตถุออกฤทธิ์ในประเภท 2 ด้วยการวิเคราะห์อนุกรมเวลาวิธีการปรับเรียบด้วย ค่าเฉลี่ยเคลื่อนที่และตัวแบบอารีมา

Abstract

ความต้องการใช้วัตถุออกฤทธิ์ประเภท 2 กลุ่มยารักษาโรคสมาธิสั้นในประเทศไทยมาจากปัจจัยที่หลากหลาย การประมาณการจัดหาด้วยวิธีทางสถิติเดิมของหน่วยงาน พบว่าระหว่างปียังมีการสำรองยาไม่เพียงพอต่อความต้องการของสถานพยาบาล การพยากรณ์อนุกรมเวลาเป็นวิธีการที่นิยมใช้ในการพยากรณ์ยอดขายและความต้องการสินค้า ยอดขายยาที่หน่วยงานเก็บบันทึกไว้ในรูปของข้อมูลอนุกรมเวลา สามารถนำมาสร้างแบบจำลองในการพยากรณ์ยอดขายด้วยการวิเคราะห์อนุกรมเวลาเพื่อเตรียมการจัดหาให้มียาเพียงพอได้ การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแบบจำลองในการพยากรณ์ยอดขายวัตถุออกฤทธิ์ในประเภท 2 กลุ่มยารักษาโรคสมาธิสั้นด้วยการวิเคราะห์อนุกรมเวลาวิธีการปรับเรียบด้วยค่าเฉลี่ยเคลื่อนที่และตัวแบบอารีมา (ARIMA model) และเพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพของแบบจำลองที่พัฒนาขึ้น โดยรวบรวมข้อมูลยอดขายตั้งแต่ปีพ.ศ.2556 – 2565 และใช้ข้อมูลยอดขายปี พ.ศ.2565 ใช้เป็นชุดข้อมูลทดสอบในการประเมินประสิทธิภาพของแบบจำลอง การพัฒนาแบบจำลองใช้ซอฟต์แวร์ RStudio ผลการศึกษาพบว่า ตัวแบบอารีมาที่พัฒนาขึ้น อยู่ในรูปของ seasonal ARIMA สามารถใช้ในการพยากรณ์ยอดขายได้แม่นยำกว่าการวิเคราะห์ค่าเฉลี่ยเคลื่อนที่ และการประมาณการด้วยวิธีการเดิมของหน่วยงาน ซึ่งสามารถใช้เป็นข้อมูลเพื่อวางแผนการจัดหาให้มีปริมาณเหมาะสมกับความต้องการได้