มาตรการทางกฎหมายในการให้ความคุ้มครองพืชสมุนไพรไทย เพื่อรองรับความตกลงว่าด้วยการลงทุนอาเซียน

Abstract

พืชสมุนไพรเป็นวัตถุดิบที่สำคัญในการวิจัย และยังมีมูลค่าทางเศรษฐกิจจำนวนมาก
พืชสมุนไพรจึงเป็นที่ต้องการของบรรดานักวิจัย
หรือนักลงทุนที่ต้องการแสวงหาประโยชน์
เชิงพาณิชย์จากพืชสมุนไพร ใน พ.ศ. 2558 ประเทศไทยจะเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
ภายใต้ความตกลงว่าด้วยการลงทุนอาเซียน
โดยการเปิดเสรีการลงทุนนั้นสมาชิกอาเซียนได้
ให้สิทธิพิเศษกับนักลงทุนประเทศสมาชิกอาเซียนและนักลงทุนต่างชาติที่มีกิจการอยู่ในอาเซียนในการเข้ามาลงทุนได้อย่างเสรีมากยิ่งขึ้น ซึ่งการเปิดเสรีดังกล่าวอาจเป็นช่องทางหนึ่งให้กลุ่มนักลงทุนต่างชาติจะเข้ามาใช้ประโยชน์จากทรัพยากรพืชสมุนไพรรวมถึงการจดทรัพย์สินทางปัญญาจากพืชสมุนไพร โดยไม่ต้องขออนุญาตการเข้าถึงพืชสมุนไพร
และการแบ่งปันผลประโยชน์ทั้ง ๆ ที่ได้ใช้ประโยชน์จากพืชสมุนไพรในประเทศไทย ทั้งนี้โดยการนำเอาฐานความรู้ที่เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน
ในเรื่องพืชสมุนไพรไปพัฒนาต่อยอดทำการวิจัยค้นคว้าเพื่อผลิตยาชนิดใหม่ขึ้นมา ซึ่งวิธีการนี้

นักวิจัยสามารถลดต้นทุนและระยะเวลาในการ
ทำวิจัยได้อย่างมาก และผลงานวิจัยนั้นถือว่า
เป็นเทคโนโลยีใหม่ เป็นสิ่งประดิษฐ์ใหม่ โดยถือว่าเป็นผลงานมาจากสติปัญญาของผู้วิจัย และจะได้รับความคุ้มครองด้วยระบบกฎหมายสิทธิบัตร
แต่บุคคลเหล่านั้นกลับไม่เคยแบ่งปันผลประโยชน์คืนสู่ประเทศเจ้าของทรัพยากรพืชสมุนไพรเลย
หรือถ้าหากมีการแบ่งปันผลประโยชน์ก็มีการแบ่งปันที่ไม่เป็นธรรม