การดื้อยาไพราซินาไมด์ของเชื้อวัณโรคดื้อยาหลายขนานในสถาบันโรคทรวงอก ประเทศไทย

Abstract

ยา Pyrazinamide (PZA) เป็นยาวัณโรคแนวที่ 1 ที่สำคัญที่แนะนำให้ใช้เป็นยาหลักร่วมกับยาชนิดอื่นในการรักษาวัณโรคที่ไวต่อยาและวัณโรคดื้อยา เนื่องจากมีคุณสมบัติ sterilizing activity ช่วยลดระยะเวลาการรักษาและลดอัตราการกลับเป็นโรคซ้ำ อย่างไรก็ตามข้อมูลอัตราการดื้อยา Pyrazinamide ทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทยยังมีไม่มากนัก การศึกษานี้มุ่งศึกษาอัตราการดื้อยา Pyrazinamide ในเชื้อวัณโรคดื้อยาทั้งหมด 150 สายพันธุ์ ที่เพาะแยกได้จากเสมหะผู้ป่วยในสถาบันโรคทรวงอก ระหว่างปี พ.ศ. 2558 ถึง พ.ศ. 2561 ด้วยวิธีมาตรฐาน BACTEC MGIT 960 PZA kit  ผลการศึกษาพบวัณโรคดื้อยาหลายขนาน (Multi-drug resistant TB: MDR-TB) 78.67% วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรง (Pre-extensive drug resistant TB: Pre-XDR-TB) 17.33% ของเชื้อดื้อยาทั้งหมด วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (Extensive drug resistant TB: XDR-TB) 4% ในจำนวนทั้งหมดพบเชื้อดื้อต่อยา Pyrazinamide จำนวน 31.33% และเชื้อไวต่อยา Pyrazinamide จำนวน 68.67% โดยพบอัตราการดื้อยา Pyrazinamide มากขึ้นในเชื้อวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก ดังนั้นในภูมิภาคที่มีการระบาดของเชื้อดื้อยาสูง ควรมีการทดสอบความไวต่อยา Pyrazinamide ของเชื้อวัณโรคในผู้ป่วยทุกราย เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการเลือกสูตรยาที่เหมาะสมให้แก่ผู้ป่วย