ศักยภาพของชุมชนในการวางแผนพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชน: กรณีศึกษาหมู่บ้านช่องแสมสาร ตำบลแสมสารอำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี

Abstract

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาศักยภาพของชุมชนท้องถิ่นในการวางแผนพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนงานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลคือคนในชุมชนหมู่บ้านช่องแสมสารที่มีปฏิสัมพันธ์กับนักท่องเที่ยว ผู้นำท้องถิ่นตลอดจนผู้ประกอบการธุรกิจด้านการท่องเที่ยว จำนวน 7 คน คัดเลือกโดยวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจงร่วมกับการคัดเลือกแบบก้อนหิมะ เก็บข้อมูลโดยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้าง ร่วมกับการสัมภาษณ์กลุ่ม และการสังเกตแบบมีส่วนร่วมอย่างเปิดเผย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์แบบแก่นสาระผลการวิจัยพบว่าองค์ประกอบหลักด้านศักยภาพของชุมชนหมู่บ้านช่องแสมสาร 4 ด้าน ได้แก่1) ด้านทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมท้องถิ่นมีความสวยงามและอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติอย่างมากและมีธรรมเนียมปฏิบัติของชาวประมงก่อนออกเรือซึ่งเป็นวิถีชีวิตดั้งเดิมของชุมชนช่องแสมสาร 2) ด้านองค์กรชุมชนปัจจุบันไม่มีปราชญ์ชุมชน หรือผู้ที่มีทักษะด้านใดที่สามารถแสดงความเป็นเอกลักษณ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นได้อย่างชัดเจน 3) ด้านการจัดการมีผู้นำท้องถิ่นเป็นคนกลางในการประสานงานและกำหนดทิศทางให้เป็นไปตามมติของที่ประชุม การเชื่อมโยงข้อมูลในด้านการจัดการท่องเที่ยวจะใช้การสื่อสารผ่านกลุ่มไลน์ตามประเภทธุรกิจ 4) ด้านการเรียนรู้ยังไม่มีการให้ข้อมูลหรือกำหนดกิจกรรมที่สร้างการเรียนรู้และเข้าใจในวิถีชีวิตของชุมชนอย่างชัดเจน