ญาติสืบสายโลหิตกับสิทธิในการรับมรดกในฐานะทายาทโดยธรรม

Abstract

ในการศึกษาเชิงเปรียบเทียบเกี่ยวกับสิทธิในการรับมรดกในฐานะทายาทโดยธรรมของญาติสืบสายโลหิตจะเห็นว่า สิทธิในการรับมรดกของทายาทโดยธรรมภาคญาติ มีการบัญญัติถึงลำดับชั้นของการเป็นญาติตามความสัมพันธ์ใกล้ชิด โดยคำนึงถึงความประสงค์ของเจ้ามรดกที่ทายาทโดยธรรมซึ่งอยู่ในฐานะเป็นญาติสนิทที่ใกล้ชิดที่สุดอยู่ในลำดับที่มีสิทธิรับมรดกก่อนหลังและตัดญาติห่างซึ่งอยู่ในลำดับถัดลงไปไม่ให้มีสิทธิในทรัพย์มรดกของผู้ตายซึ่งแตกต่างจากกฎหมายลักษณะมรฤกซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกฎหมายตราสามดวงที่ให้สิทธิแก่ทายาททุกลำดับชั้นมีสิทธิ์รับมรดก ขณะที่การพิจารณาความเป็นทายาทโดยธรรมตามกฎหมายปัจจุบันมี
การนำหลักความสัมพันธ์ตามความเป็นจริงมาใช้บังคับทั้งเพื่อประโยชน์ในการรับมรดกของทายาท แต่เฉพาะกรณีของทายาทโดยธรรม ลำดับที่ 2 บิดามารดานอกจากจะคำนึงถึงความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดแล้ว การบังคับใช้กฎหมายยังเพ่งเล็งถึงสถานะและความสัมพันธ์ที่ชอบด้วยกฎหมายระหว่างเจ้ามรดกและบิดาตามกฎหมายครอบครัวเป็นหลักใหญ่กว่าความสัมพันธ์ตามสายโลหิตโดยตรง เป็นเหตุให้บิดานอกกฎหมายที่อุปการะเลี้ยงดูบุตรด้วยความรักตามหน้าที่ศีลธรรมถูกตัดสิทธิในการรับมรดกของบุตรในฐานะทายาทโดยธรรม ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่สอดคล้องกับความมุ่งหมายของกฎหมายที่ให้ทายาทโดยธรรมซึ่งอยู่ในฐานะเป็นญาติสนิทที่ใกล้ชิดที่สุดมีสิทธิรับมรดกก่อนทายาทลำดับหลัง