พุทธวิธีการเสริมแรงพฤติกรรมการเรียนรู้ในเด็กปฐมวัย

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อนำเสนอพุทธวิธีการเสริมแรงพฤติกรรมการเรียนรู้ในเด็กปฐมวัย โดยมีวัตถุประสงค์ของการวิจัย 1) เพื่อศึกษาพุทธวิธีการเสริมแรงพฤติกรรมการเรียนรู้ในเด็กปฐมวัย 2) พัฒนาการเสริมแรงพฤติกรรมการเรียนรู้ในเด็กปฐมวัย 3) นำเสนอการเสริมแรงพฤติกรรมการเรียนรู้ในเด็กปฐมวัยที่บูรณาการด้วยพุทธวิธีการเสริมแรงการเรียนรู้
ผลการวิจัยพบว่า ปัญหาและอุปสรรคที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการเรียนรู้ในเด็กปฐมวัย เป็นปัญหาที่ค่อนข้างเข้าใจง่าย ไม่สลับซับซ้อน ส่วนใหญ่เป็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตและพัฒนาการการปรับตัวต่อสภาพแวดล้อม เด็กได้เรียนรู้สภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม โดยขาดการดูแลเอาใจใส่จากพ่อแม่เป็นเหตุให้เกิดปัญหาทางพฤติกรรมขึ้นอย่างง่ายดาย ประการแรก พุทธวิธีการเสริมแรงเป็นวิธีการตามแนวทางตามพระพุทธศาสนาที่พระพุทธเจ้าและพระสาวกทรงใช้เพื่อนำมาซึ่งการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของพฤติกรรม วิธีการคิด การแสดงออกอันเป็นผลมาจากการได้รับสิ่งเสริมแรง (สิ่งเร้า) ไม่ว่าสิ่งนั้นจะเป็นที่บุคคลดังกล่าวพึงพอใจหรือไม่พึงพอใจ โดยมีเป้าหมายปลายทางที่การพัฒนาพฤติกรรม ความคิดที่พึงประสงค์ให้เจริญงอกงาม เป็นคนดี มีความรู้ อยู่อย่างมีสุข และขจัดพฤติกรรมอันไม่พึงประสงค์ออกจากตัวมนุษย์ ประการที่สอง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา 5 หลักธรรมที่จะทำให้สภาพพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ให้หมดไป คือ หลักอริยสัจ 4 หลักกัลยาณมิตร หลักโยนิโสมนสิการ หลักไตรสิกขา หลักอิทธิบาท 4 มาใช้สร้างรูปแบบพุทธวิธีการเสริมแรง ประการที่สาม ลักษณะสำคัญของการนำเสนอ การเสริมแรงพฤติกรรมการเรียนรู้ในเด็กปฐมวัยที่บูรณาการด้วยพุทธวิธีการเสริมแรงการเรียนรู้ คือ การนำพุทธวิธีการเสริมแรง และหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา 5 หลักธรรม ดังกล่าวโดยใช้งานศิลปะมาใช้เป็นกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ที่เน้นให้เด็กเรียนรู้ด้วยการได้ลงมือปฏิบัติจริงอย่างอิสระ มีความพยายามเอาใจจดจ่อและใช้ปัญญา จากการทดลองใช้รูปแบบพุทธวิธีการเสริมแรงพฤติกรรมการเรียนรู้ในเด็กปฐมวัย พบว่า หลังการทดลองเด็กปฐมวัยเกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านคุณธรรมพื้นฐาน 8 ประการไปในทิศทางที่ดีขึ้น คือ ค่าคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .01